Sıklıkla deri değişikliklerinin eşlik ettiği nedeni
bilinmeyen aşırı derecede şiddetli kol veya bacak ağrısı ile giden bir
durumdur.
Nedeni nedir?
Refleks sempatetik distrofi (RSD) bir bölgesel
şiddetli ağrı durumudur. Bu sendrom 19. yüzyıldan beri
bilinmektedir. RSD kompleks bölgesel ağrı sendromu tip 1 olarak da bilinir. RSD de hasta travma, infeksiyon, burkulma,
duygusal stres ve cerrahi gibi stresli bir olay yaşar. Daha sonra vücudun sinir
sistemi ağrı sinyallerine neden olan bir tepki verir ve beyine sürekli
sinyaller gönderir. Beyin bu sinyalleri ağrının devam ettiği şeklinde algılar.
Çoğu hastada kollar veya bacaklar ağrır, ancak vücudun herhangi bir parçasında da
olabilir.
Ne kadar sıktır?
Sıklığı üzerine güvenilir bir veri yoktur. Ne var
ki ergenlerde (ortalama başlangıç yaşı 12 civarında) ve kızlarda daha sık
olduğu bilinmektedir.
Esas belirtiler nelerdir?
Genellikle tedavilere yanıt vermeyen ve zaman
içinde artan, uzun süreli ve çok şiddetli kol veya bacak ağrısı hikayesi
vardır. Sıklıkla etkilenen kol ve bacağın kullanılamaması ile sonuçlanır.
Allodinia denen çoğu insanda ağrısız olan duyuların (hafif dokunma) bu
hastalarda şiddetli ağrıyla sonuçlanması durumu söz konusudur.
Bu yakınmaların birlikteliği hasta çocuklarda
günlük aktivitelerde sorun yaratır ve genellikle çok fazla okul devamsızlığına
neden olur. Çocukların bazılarında zamanla deri rengi (soluk ve mor alaca
görünüm), ısısı (genellikle düşük) ve terlemesinde değişiklikler oluşur. Bazen
çocuk kol ya da bacağını uygunsuz bir postürde tutarak hareket ettirmeyi ret
eder ve zamanla o bölgede kullanmamaya bağlı hareket kısıtlılıkları ortaya
çıkabilir.
Tanı nasıl konur?
Birkaç yıl öncesine kadar bu sendromlar değişik
isimlerle adlandırılıyorsa da, günümüzde çoğunun kaynağının bilinmediği ve
tedavilerinin aynı olduğu göz önünde bulundurularak aynı şemsiye altına konmuş
ve bölgesel kas-iskelet ağrı sendromları adını almışlardır. Hastalığın tanısı
için bir dizi kriter kullanılmaktadır:
·
Ağrıyı başlatan bilinen bir olayın varlığı
·
Cilde hafif dokunmayla şiddetli ağrı veya
sürekli ağrı
·
Hasta bölgelerde şişme, kan akımı değişiklikleri
veya renk değişiklikleri gibi bulguların olması
·
Ağrı ve hareketsizliğin aşikar bir nedeninin
olmaması
·
Aşikar
bir sinir bozukluğunun olmaması
Tanı kliniktir ve ağrının özelliklerine
(şiddetli, uzun süreli, aktivite kısıtlayan, tedaviye yanıtsız, allodinia
varlığı) ve fizik muayeneye dayalıdır. Şikayetlerin ve klinik bulguların ortak
sonuçları oldukça karakteristiktir. Tanı genelde diğer hastalıkların dışlanması
ile konur ve zaten çoğu zaman hasta çocuk romatoloğuna gelene kadar ayırıcı
tanı yapılmış olur. Laboratuar bulguları normaldir.
En çok işe yarayan yaklaşım bir fizyoterapist
gözetiminde kademeli fiziksel egzersiz tedavi programının başlatılmasıdır. Psikoterapi
de yararlı olabilir. Tedavi hem çocuk, hem aile, hem de tedavi eden ekip
açısından sabır gerektirir. Hastalığın neden olduğu stres yüzünden genellikle
psikolojik müdahale gereklidir. Kesin sonuçları olmaksızın pek çok değişik
tedavi seçeneği tek başına ya da birlikte önerilmiştir.
Sonuç
Bu hastalık, çocuklarda yetişkinlere göre daha
iyi sonuçlanır. Hemen hemen tüm çocuklar sonunda iyileşir.
Günlük yaşam
Çocuk düzenli olarak okula giderek ve
yaşıtlarıyla ilişki kurarak normal aktivite düzeyine erişmek için
cesaretlendirilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder