EK BESİNLER NASIL HAZIRLANIR?

Süt çocuğu beslenmesinde bazı sebzeler, çeşitli nedenlerle kullanılmazlar. Bunlar; yer elması, şalgam, pancar, sarımsak, bamya, hıyar (salatalık) gibi...Pişirme sırasında sebzelerin içindeki vitamin ve minerallerin kaybını en aza indirmek için bazı önlemler almak gerekir:

·         Önce çok iyi yıkanır. Pişirilmeden hemen önce doğranır.

·         Pişirilirken yetecek kadar az su konur ve suyu atılmaz.

·         Olabileceğince kısa sürede pişirilir.

·         Pişirilirken su eklenmez.

·         Piştikten sonra çok bekletilmez.

Sebze Çorbası

En erken 3. aydan sonra başlanabilir. Modern çocuk hekimliğinde anne sütü ile beslenen bebeklere 6. aydan sonra tavsiye edilmektedir.

Hazırlanışı: Patates, ıspanak, havuç, kabak, taze fasulye vb. sebzelerden en az  iki tür, iyice yıkanarak doğranır. 4 su bardağı su, bir tutam tuz, bir orta boy patates, iki orta boy havuç ile 45-50 dakika kapalı bir kapta pişirilir. Tel süzgeçten, hiç ezmeden geçirilerek suyu alınır. Buharlaşarak kaybolan suyun yerine su eklenir.1 mama kaşığı irmik ve 1 çay kaşığı sıvı yağ ile 5 dakika kaynatılarak çorba yapılır. Önce tattırılır, istemezse içine 1 kesme şeker eklenir. Yapay beslenenlere bir öğün sebze çorbası olarak verilir. 3 gün sonra sindirilebildiği anlaşılınca, yağsız ve et suyu ile hazırlanabilir. ”Et suyuna sebze çorbası” olarak yedirilir. Sebze çorbalarında nitritlerin artmasına neden olan ıspanak ve maydanozu vermemeyi tercih etmelisiniz.

Yayla Çorbası:

100-125 ml (1 çay bardağı) yoğurt; yarım su bardağı su, yarım yemek kaşığı tarhana, 1 çay kaşığı sıvı yağ, 1 çay kaşığı un ile  hazırlanır. Un yoğurtta ezilir. 1 yemek kaşığı pirinç yıkanır ve su ile haşlanmaya bırakılır. Yoğurtta ezilmiş un ile karıştırılır pişirilir ve indikten sonra sıvı yağ eklenir ve bebeğe verilir.

Mercimek Çorbası:

1 yemek kaşığı temiz mercimek, 1 su bardağı su, 1 çay kaşığı sıvı yağ ile hazırlanır. Mercimek ayıklanıp yıkandıktan sonra kaynatılmış suyun içine atılır. Kısık ateşte mercimek yumuşayıncaya kadar pişirilir. Sıvı yağ eklenir ve ezilerek bebeğe yedirilir. İçine patates, havuç, bulgur veya pirinç eklenebilir.

Sulu Sebze Püresi:

Sebze çorbası bebeğe alıştırıldıktan sonra veya 1 hafta süreyle verilip bir sorunla karşılaşılmamışsa; sulu sebze püresine geçilir. Sebze çorbası pişirilir gibi hazırlanır. Pişmiş olan patates, havuç ve diğer sebzeler ezilerek püre durumuna getirilir. İçindeki lifler ayrılır. 1 mama kaşığı irmikle tekrar pişirilir ve çorba kıvamına getirilir. 1 hafta süreyle bir öğün olarak yedirilir.

Karışık Sebze Püresi:

Sebze çorbasına, ardından da sulu sebze püresine alışmış olan süt çocuğuna bir öğün olarak verilebilir. 4 su bardağı su veya et suyu, bir tutam tuz, 2 havuç, 1 patates, 1 mama kaşığı pirinç pişirilir. Her gün mevsimlik sebzelerden biri eklenir. Tel süzgeçten veya ezme makinesinden geçirilerek elde edilen karışım, 1 mama kaşığı irmik konarak yeniden 5 dakika pişirilir. Su ya da et suyu ile süt çocuğunun alabileceği kıvamda sulandırarak bir öğün verilir. Bu çorbanın içine 2 kez çekilmiş ve pişirilmiş dana kıymasından 1 mama kaşığı koyarak yedirmek yararlı olur.

Yemek Suyu:

Anne sütü alan bebeklerde 7-8. aylarda, tamamen yapay beslenen bebeklerde ise 4 aylıktan itibaren yemek suyunun yağsız tarafından tattırabilirsiniz. Sindirildiği anlaşılınca ekmek içi ile birlikte yedirilir. Kızartılmış ekmeğin içi daha uygundur. Evde pişen sebze yemeklerine bir soyulmuş patates ya da havuç atarak pişirilir.Yağsız tarafından alınan suyunda sebzeler ezilerek suluca yedirilir.

Havuç Çorbası: 

Bir su bardağı suya 1 yemek kaşığı pirinç, 3 küçük havuç, bir tutam tuz eklenerek 45 dakika pişirilir. Ezilip süzgeçten geçirilerek pişirilir. Üzerine bir mama kaşığı tereyağı eklenebilir.

Havuç Suyu:

Havuçlar iyice temizlendikten sonra, temiz bir turp rendesinde (cam rende olması tercih edilir) rendelenir ya da makineden geçirilir. Temiz bir tülbent içinde sıkılarak suyu çıkartılır. Bir çay bardağına yarım “küçük boy küp şeker”konabilir. Anne sütü alan bebeklerde 4-6 aylarda, yapay beslenen bebeklerde 2,5 aydan başlanarak içirilebilir. İshalli çocuklarda şekersiz olarak verilmesi tavsiye edilir.

Domates Suyu:

Domateslerin kabuklarının kolayca soyulması için 1 dakika kadar kaynar suda tutulan domatesler; ezilerek önce tel süzgeçten geçirilir. Tülbent içinde sıkılarak pürtüksüz ve çekirdeksiz suyu çıkarılır. Anne sütü alan bebeklerde 6 aydan sonra, yapay beslenen bebeklerde 3 aylıktan başlanarak içirilebilir.

Patates Püresi:

Bir orta boy patates kabuğuyla haşlanır, soyulur, ezilir. 2-3 dövülmüş  bisküvi ile karıştırılarak tam sütle 150 ml ye tamamlanır. Çocuk tatlı seviyorsa %5 şeker ya da meyve suyu eklenebilir. Yapay beslenen süt çocuklarına 3-4 aylıkta, anne sütü alan bebeklerde 6-7. aylarda verilir.

Yoğurt:

Bebeklere doğal olarak başlanacak ilk besinin yoğurt olmasının bir çok yararı vardır. Yoğurt barsakta bağışıklık sistemini uyararak ishali önler veya süresini kısaltır.  Bazı bakterilere karşı ürettiği laktobasillus türü bakterilerle antibiyotik özelliği gösterir. Ayrıca bebeklerde alerji riskini azaltmakta ve sindirimi kolaylaştırıcı özellik göstermektedir.

Bebeğinize vereceğiniz yoğurdu evinizde yapınız.

Yoğurt Yapılışı: Süt kaynatıldıktan sonra soğutulur ve ılıklaştırılır. Eli yakmayacak şekilde ılık süte 1 litre için 1 kaşık yoğurt eklenir ve karıştırılır. Üzeri örtülerek 4-6 saat beklenir. Oluşan yoğurt 1 gün bekletilerek bebeğe verilir. Yoğurt içine tatlandırıcı olarak pekmez veya reçel verilebilir.

Muhallebi:

Genellikle 6. aydan sonra başlanır. Kıvamı akıcı ve az tatlı olmalıdır.

Muhallebi Yapılışı: 100-125 ml (bir çay bardağı ) süt, bir çay kaşığı pirinç unu, bir çay kaşığı şeker hazırlanır. Öncelikle pirinç unu sütle biraz ezilir. Kalan sütle beraber tencereye konur ve karıştırılır ve hafif ateşte koyulaşıncaya kadar pişirilir. İndirmeye yakın şeker ilave edilir ve ılık olarak çocuğa yedirilir.

Meyve Suyu ve Meyve Püresi:

Bebekler için başlangıçta en uygun olan meyveler elma, portakal , mandalina şeftali, kayısı ve havuçtur.

Meyve Suyu Hazırlanması: Meyve yıkanır, kabuğu soyulur. Katı meyve suyu sıkma aleti ile veya limon sıkacağında suyu sıkılır. Meyve püresi ve ezmesi hazırlanırken cam rende kullanılmalıdır. Meyve suyu ve püresi hazırlandıktan sonra taze olarak bekletilmeden verilmelidir. Kalanı sonra verilmek için saklanmaz.

Muzlu Süt:

100 ml süte çeyrek muz robotta çekilerek hazırlanır. Mama ile de yapılabilir.

Kıymalı Makarna:

9. aydan itibaren, haşlanmış makarnanın üzerine kıymalı sos hazırlanıp verilebilir.

Karaciğer:

10. aydan itibaren 7-10 günde bir koyun, kuzu veya dana karaciğeri az tuzlu suda haşlanır, zarı çıkarılır veya zarı çıkarılarak ızgarada pişirilebilir. Rendelenir ve bebeğin pürelerine ilave edilerek verilir.

Bitkisel Çaylar:

Tamamen doğal bitki özlerinden hazırlanmış kimyon, papatya, rezene ve karışık bitkisel çaylar bebeklerin gaz sancılarını giderebilir ve sıvı ihtiyacını karşılayabilir. Beslenme sonrasında ya da aralarında, bebeğin beslenmesine engel olmayacak şekilde, istenilen sıklık ve miktarlarda verilebilir. Doğumdan itibaren her yaş grubunda verilebilir.